Dil Altı Hapı Kullanmak Orucu Bozar Mı?

Dinimizin temel esaslarından olan oruç kişinin, Allah rızası için imsak vaktinden güneşin batışına kadar nefsini bazı şeylerden men etmesinden ibarettir. Kişinin nefsini men etmesi gereken şeyler, ayetlerde ve hadislerde belirtilmiş ve müctehid imamlar tarafından izah edilmiştir.

Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle asrı saadet ve müctehid imamlar devrinde olmayan bazı durumlar ortaya çıkmıştır. Oruç tutan insanları yakından ilgilendiren bu durumların vuzuha kavuşturulması gerekmektedir. Bizde bu yazımızda günümüzde çokça kullanılan dil altı hapının orucu bozup bozmayacağından bahsedeceğiz.

Dil altı hapı nedir?

Dil altı hapı genellikle tansiyon veya kalp ritmiyle ilgili problem yaşanması durumunda doktor tarafından tavsiye edilen bir ilaçtır. Bu ilacın başlıca fonksiyonu kalp ritmini düzenliyor olmasıdır. Dil altına koyulan ilaç eriyip kana karışmakta ve kişinin tansiyonunu düşürmektedir.

Dil altı hapı kullanmak orucu bozar mı?

Fıkıh kitaplarımızda vücuda dışarıdan alınan maddelerin orucu bozması için ya ağız, burun gibi doğal menfezlerden alınması veya dışarıdan vücuda iğne vb. şeylerle enjekte edilmesi gerekmektedir. Anlaşıldığı üzere dil altı hapı bu iki kısmın dışındadır. Zira dil altı hapı ağızdan alınmakta fakat mideye gitmeyip kana karışmaktadır. Bu sebeple günümüzde dil altı hapının orucu bozup bozmayacağı hakkında farklı görüşler vardır.

Bu konuda günümüzde iki kanaat mevcuttur:

Bazı fıkıh alimleri dil altı hapının orucu bozmayacağı kanaatindedir. Zira alınan hap emilip kana karışmakta ve boğazdan aşağıya fiziki olarak bir madde gitmemektedir. Boğazdan mideye giden bir şey olmadığı için dil altı hapı orucu bozmayacaktır.

Bazı fıkıh alimleri ise dil altı hapı kullanmanın orucu bozacağı görüşündedir. Kanaatimizce doğru olan görüş de budur. Zira ağızdan alınan bir maddenin orucu bozabilmesi için illa fiziki bir madde olup, yutulması şart değildir. Nitekim Hanefi fıkıh alimleri kişinin kasten ağız yoluyla duman çekmesinin orucu bozacağını belirtmişlerdir.^[1] Diğer bir misal olarak: Kişi susam tanesini ağzına alıp çiğnese ve dişlerinin arasında kaybolsa, bununla beraber susamın tadını boğazında hissetse orucu ittifakla bozulmaktadır.^[2] Bu iki mesele, ağıza dışarıdan alınan şeylerin orucu bozması için mideye giden şeyin illa fiziki bir madde olması gerekmediğini göstermektedir.

Dil altı hapı emilip kana karışsa da ondan geriye kalan yaşlık, ağızdaki tükürükle beraber mideye gidecektir. Zaten bu ilacı kullananlar da hapın tadını boğazlarında hissettiklerini ifade etmektedirler.

Yukarıda fıkıh kitaplarından naklettiğimiz meseleler ve dil altı hapı kullanan kişilerin bu hapın tadını boğazlarında hissettikleri göz önünde bulundurulduğunda, dil altı hapı kullanmanın orucu bozacağı ortaya çıkmaktadır.

Netice

Sonuç olarak şunu ifade edelim:

• Eğer kişi mümkünse dil altı hapını oruçlu olduğu müddetçe kullanmamalıdır.

• Eğer kişi dil altı hapını illa oruçlu olduğu müddet içerisinde kullanmak zorundaysa, ilacı kullanır fakat ilacı emdiği müddetçe tükürüğünü yutmamalıdır. İlaç tamamen emildikten sonra ağızdaki yaşlığı tükürür. Bu surette kişinin boğazından bir şey geçmeyeceği için orucu bozulmayacaktır. Zira bir şeyi yutmaksızın tadına bakmak orucu bozmamaktadır.

• Eğer kişi dil altı hapını illa oruçlu olduğu müddet içerisinde kullanmak zorundaysa ve kullandığı vakitte tükürüğünü yutuyorsa, bu durumda “Dil altı hapı orucu bozmaz.” diyenlerin görüşünü esas alarak yine orucuna devam eder. Dil altı hapı dışında başka bir hap vs. kullanmamalıdır. Lakin ibadetlerde ihtiyat esas olduğu için daha sonradan bu orucunu ihtiyata binaen bir daha tutmalıdır. Eğer oruç tutmaya gücü yetmeyen birisiyse o günün fidyesini vermelidir.

Allah (celle celaluhu) en doğrusunu bilir.

[1] Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, Yasin Yayınevi, 376; İbn Abidin, Reddü’l-Muhtâr, Darü’l Fikr, II/395.

[2] İbn Nüceym, el-Bahru’r- Raik, Darü’l Marife, II/294; Reddü’l-Muhtar, II/415.