Suret | Fotoğraf Bulunan Odada Namaz Kılınır mı?

Allah Teâlâ bizlerden birtakım ibadetlerin yerine getirilmesini istemiştir. Kâinatta yapılan her eserin vücuda gelmesinin belirli şartları olduğu gibi Mevlâmız (celle celalühü)’nün de bizden istediği ibadetleri yerine getirmemizin belirli şartları vardır.  Günde beş vakit edasıyla memur olduğumuz namazın da şartları vardır. Namaz kılacağımız mekânda ve namaz kılarken üzerimizde bulunan elbisede bulunmaması gereken şeyler vardır. Bunlardan biri de ruh sahibi canlılara ait suret ve fotoğraflardır.

Öncelikle suret bulunan odaya meleklerin girmeyeceğine dair rivayet edilen hadis-i şeriflerden bir tanesini nakledelim:

Âişe (radıyallahu anha) annemizden rivayet edilen hadis-i şerifte şöyle buyrulmaktadır:

عَنْ عَائِشَةَ، أَنَّهَا قَالَتْ: وَاعَدَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ جِبْرِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي سَاعَةٍ يَأْتِيهِ فِيهَا، فَجَاءَتْ تِلْكَ السَّاعَةُ وَلَمْ يَأْتِهِ، وَفِي يَدِهِ عَصًا، فَأَلْقَاهَا مِنْ يَدِهِ، وَقَالَ: «مَا يُخْلِفُ اللهُ وَعْدَهُ وَلَا رُسُلُهُ»، ثُمَّ الْتَفَتَ، فَإِذَا جِرْوُ كَلْبٍ تَحْتَ سَرِيرِهِ، فَقَالَ: «يَا عَائِشَةُ، مَتَى دَخَلَ هَذَا الْكَلْبُ هَاهُنَا؟» فَقَالَتْ: وَاللهِ، مَا دَرَيْتُ، فَأَمَرَ بِهِ فَأُخْرِجَ، فَجَاءَ جِبْرِيلُ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «وَاعَدْتَنِي فَجَلَسْتُ لَكَ فَلَمْ تَأْتِ»، فَقَالَ: «مَنَعَنِي الْكَلْبُ الَّذِي كَانَ فِي بَيْتِكَ، إِنَّا لَا نَدْخُلُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلَا صُورَةٌ»

Cebrail (aleyhisselam), Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in yanına anlaştıkları bir vakitte geleceğini söyledi. O vakit geldi, fakat Cebrail (aleyhisselam) gelmeyince Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) elinde bulunan asâyı yere attı ve “Allah va‘dine hulf etmez, Elçileri de etmez” dedi. Sonra etrafına bakındığında sedirinin altında bir köpek yavrusu gördü.

  • Ey Âişe bu enik buraya nereden geldi diye sordu.
  • Allah’a yemin olsun ki bilmiyorum, dedi.

Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) bu köpeğin evden çıkarılmasını istedi. Köpek evden çıkarılınca hemen Cebrail (aleyhisselam) geldi. Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem);

  • Anlaşmıştık, seni bekledim ama gelmedin, dedi.
  • Gelmemi evindeki köpek engelledi. Biz melekler, içinde köpek ve suret bulunan eve girmeyiz, cevabını verdi.[1]

Alimlerimiz bu ve benzeri hadis-i şeriflerden ötürü namaz kılınan mekânda veya namaz kılanın üzerinde suret-resim-heykel bulunmasının mekruh olduğunu söylemişlerdir. Bu şekilde kılınan bir namazın ise iade edilmesinin gerekli olduğunu zikretmişlerdir. Fakat böyle kılınan namazın iadesinde bir ayrıma gitmişlerdir. Şöyle ki;

  • Eğer suret namaz kılan kişinin arkasında veya ayağının altında ise bu durum, resimlere tazim etmek olmayacaktır. Fakat meleklerin girmemesinden dolayı bu namaz tenzîhî kerahetle[2] kılınmış olacaktır. Bu namazın iade edilmesinin müstehap olduğunu söylemişlerdir.
  • Eğer suret namaz kılan kişinin yanında, önünde, tavanda veya secde ettiği mahalde ise bu resimlere tazim edilme durumu söz konusudur. Böyle kılınan bir namaz ise tahrîmî kerahetle[3] kılınmış olacaktır. Böyle kılınan bir namazın ise iadesinin vacip olduğunu söylemişlerdir.
  • Fakat namaz kılan kişide veya bulunduğu mekânda bulunan rozetlerve marka amblemleri gibi küçük suretlerin namazın sıhhatine zarar vermeyeceğini de ifade etmişlerdir.[4]

Suret İçermeyen Doğa, Manzara vb. Fotoğrafları ve Resimlerinin Bulunduğu Odada Namaz Kılmak Caiz Midir?

Namaz kılınacak mekânda ruh sahibi olmayan nesnelerin resminin bulunmasında bir kerahet yoktur ve namaza da zarar vermez.

Bu konuda Said b. Ebu’l-Hasen, İbn Abbas (radıyallahu anhuma)’dan şöyle bir rivayet nakletmektedir:

قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، إِذْ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ: يَا أَبَا عَبَّاسٍ، إِنِّي إِنْسَانٌ إِنَّمَا مَعِيشَتِي مِنْ صَنْعَةِ يَدِي، وَإِنِّي أَصْنَعُ هَذِهِ التَّصَاوِيرَ، فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: لاَ أُحَدِّثُكَ إِلَّا مَا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: سَمِعْتُهُ يَقُولُ: «مَنْ صَوَّرَ صُورَةً، فَإِنَّ اللَّهَ مُعَذِّبُهُ حَتَّى يَنْفُخَ فِيهَا الرُّوحَ، وَلَيْسَ بِنَافِخٍ فِيهَا أَبَدًا» فَرَبَا الرَّجُلُ رَبْوَةً شَدِيدَةً، وَاصْفَرَّ وَجْهُهُ، فَقَالَ: وَيْحَكَ، إِنْ أَبَيْتَ إِلَّا أَنْ تَصْنَعَ، فَعَلَيْكَ بِهَذَا الشَّجَرِ، كُلِّ شَيْءٍ لَيْسَ فِيهِ رُوحٌ

Ben İbn Abbas (radıyallahu anhuma)’nın yanında iken bir adam geldi;

  • Ey Ebu Abbas! Ben bu suretleri yaparak geçimimi sadece el sanatı ile sağlayabilen bir insanım, dedi. İbn Abbas (radıyallahu anhuma) da;
  • Sana Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’den duyduğum bir hadis-i şerifi aktaracağım ki o şöyle söylerdi;

“Kim resim-suret yaparsa, bu suretlere ruh üfleyene kadar Allah (celle celâlühü) ona azap eder. Oysaki o kimse hiçbir zaman ona ruh üfleyemeyecektir.”

Adam çok şiddetli korktu ve yüzü sarardı. İbn Abbas;

  • Sana yazıklar olsun ki hiç sakınmadan bu işi yaptın. (Yapacaksan) ağaç ve kendisinde ruh olmayan nesnelerin resmini yap, dedi.[5]

Bu rivayet cansız varlıkların resimlerinden bir kazanç elde etmenin caiz olduğunu söylemektedir. Çünkü bunda bir kerahet olmadığına değinmiştir. Bu tür resimlerde bir kerahet olmayınca namaza da zarar vermeyecektir.[6]

[1] Müslim, (81).

[2] Tenzîhî kerahet: Bir işin yapılmasının dinde, kesin olmayan delillerle yasaklanmış olması durumudur. Böyle bir fiili işlemek cezayı gerektirmese de kınanmayı gerektirir.

[3] Tahrîmî Kerahet: Bir işin yapılmasının dinde, kesin bir tarzda ancak zannî deliller ile yasaklanmış olması durumudur. Bu tür mekruhlar harama yakın olarak derecelendirilir ve işlenmesi durumunda cezayı gerektirir.

[4] Cessâs, Şerhu Muhtasari’l-Kerhî, Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, Kitâbu’l-Kerâhiye, VIII/529; Bâberti, el-İnâye, Dâru’l-Fikir, Bâbu Mâ Yüfsidü’s-Salât, I/414-415; İbn Humam, el-Fethu’l-Kadîr, Dâru’l-Fikir, Bâbu Mâ Yüfsidü’s-Salât I/415.

[5] Buhari, (2225).

[6] Bâberti, el-İnâye, Dâru’l-Fikir, Bâbu Mâ Yüfsidü’s-Salât, I/416.

Hakkında MEŞİHAT

Dini soruların cevap kapısı. İslam'a dair tüm sorularınızı Whatsapp aracılığıyla bize sorabilir; arama kısmından sitemizdeki yüzlerce cevaba ulaşabilirsiniz.

Ayrıca Bakınız

Bayram namazı, bayram namazları nasıl kılınır? İlk bayram namazı ne zaman kılınmıştır? Ramazan ve kurban bayramlarında

Bayram Namazı | Bayram Namazı Nasıl Kılınır?

Peygamber Efendimiz ﷺ Medine’yi teşrif buyurduğunda Medine halkının cahiliye döneminden kalma adetlerinden olan senede iki …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir