Sütre, sözlükte “örtü, perde” manalarına gelen bir kelimedir.[1] Fıkıh terimi olarak, namaz kılmak isteyen kişinin, önünden geçilmesini engellemek için kıble tarafına koyduğu veya bu amaçla arkasında namaz kıldığı engeldir.
Sütrenin Hükmü Nedir?
Sütre edinmek sünnettir.[2] Müslümanın, önünden geçilebileceğini tahmin ettiği yerlerde diğer Müslümanları sıkıntıya düşürmemek için namaza durmadan sütre edinmesi gerekmektedir. Çünkü namaz kılan bir kimsenin önünden geçmek dinimizce günah sayılmaktadır. Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) namaz kılan kişinin önünden geçilmemesi ile alakalı şöyle buyurmuştur:
“Kişi namaz kılanın önünden geçmenin ne kadar günah olduğunu bilseydi, elbette kırk sene beklemeyi namaz kılanın önünden geçmeye tercih ederdi.”[3]
Efendimizin (sallallahu aleyhi ve sellem) sütre kullandığına dair de şu rivayeti zikredebiliriz:
İbn Ömer (radıyallahu anhüma) anlatıyor: “Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bayram namazını kıldırmak için evinden çıktığında bir harbe (kısa mızrak) istedi. (Küçük mızrağı) önüne koydurttu. Ona yönelerek insanlara namaz kıldırdı. Bunu seferde olduğu zamanda da yapardı.”[4]
Hangi Durumlarda Sütre Gerekir?
Açık alanlarda ve büyük camilerde kılınan namazlarda kişinin önünden geçilmesi ancak secde ettiği yerle kayıtlıdır. Yani bir kimse Fatih Camiinde namaz kılarken bir adım önünden geçecek olsa bu kişi Allah katında günahkâr olmaz. Ancak namaz kılanın secde edeceği yere basacak şekilde önünden geçecek olursa günahkâr olur.
Küçük bir mescit veya dar olsun geniş olsun evde kılınan namazlarda ne kadar uzak olursa olsun namaz kılan kişinin önünden geçmek ile kişi günaha girmiş olur.[5]
Sütrenin Şartları Nelerdir?
Kişinin sütre olarak koyduğu şeyin sütre sayılabilmesi için birtakım şartları barındırması gerekir. Bunlar:
- Sütre olan nesnenin en az bir zira (yaklaşık 70 cm) yükseklikte olması gerekir.
- Sütre, sopa veya mızrak benzeri şeyler olup saplanması mümkün ise yere saplanması gerekir.
- Sütre yapacak bir şey bulunduğu takdirde çizgi çizmek yeterli olmaz. (Zira bulunmadığı takdirde çizgi çizmek sütre yerine geçmektedir.)
Bazı fakihler en az bir parmak kalınlığında olması gerektiğini söylese de bu itibar edilen bir şart değildir. Cemaat ile namaz kılındığı vakitte imamın önüne koyulan sütre hem imam hem de cemaat için geçerli olur. Sütreyi namaz kılan kişinin koyması şart değildir. Önünden geçileceğini bile bile sütreyi terk etmek tahrimen mekruhtur.[6]
Namaz konulu diğer makalelerimizi buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
[1] Ahmed b. Muhammed b. Ali el-Feyyümî, el-Misabahu’l-Münir, Daru’l-Feyha 267.
[2] Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, Yasin Yay., 182.
[3] Buharî, Sâlât, 507.
[4] Buharî, Sâlât, 494.
[5] İbn Abidin, Reddü’l-Muhtar, Darü’l Fikr, I\534.
[6] İbn Abidin, Reddü’l-Muhtar, Darü’l Fikr, I\537.