Evlenilmesi Haram Olanlar Kimlerdir? Kimlerle Evlenilmez?

Kitap (Kur’an) ve sünnetle sabit olup, nikâhı haram kılan sebepler dokuz tanedir. Evlenilmesi haram olanlar, bu dokuz sebepten bir veya birkaçını kendilerinde bulunduran kişilerdir.

1- Karabet (Kan Bağına Dayanan Akrabalık) Sebebiyle Evlenilmesi Haram Olanlar

Kan bağından dolayı evlenilmesi haram olanlar yedi kısımdır:

I. Anneler (anne, annenin annesi …)

II. Kızlar (kız, kızının kızı…)

III. Her cihetten (ana bir, baba bir veya ana baba bir) kardeşler.

IV. Halalar.

V. Teyzeler.

VI. Erkek kardeşlerin çocukları.

VII. Kız kardeşlerin çocukları.

Bu yedi kısım insanla evlenmek Nisa sûresinin 23. ayet-i kerimesiyle ebediyen haram kılınmıştır.

2. Sıhriyet (Evliliğe Dayanan Akrabalık) Sebebiyle Evlenilmesi Haram Olanlar

Nikaha dayanan akrabalık sebebiyle evlenilmesi haram olanlar dört kısımdır:

I. Nikahtan sonra, evlenilen kadının annesi.[1]

II. Evlenip ilişkiye girilen kadının kızları.

III. Gelinler[2] (Evlatlıklar bu hükme dâhil değildir.)

IV. Baba ve dedelerin eşleri.[3]

Evlilik sebebiyle haram olan kişiler, ancak sahih nikâhla tesis edilen evlilikler sebebiyle haram olurlar.

3- Süt Emzirme[4] Sebebiyle Evlenilmesi Haram Olanlar

İslam şeriatında süt emzirme meselesine büyük bir ehemmiyet verilmiş; süt emzirme ile insanlar arasında bir nevi akrabalık tesis edilmiştir. Bir çocuğa süt emziren kadın, çocuğun annesi gibi onun gelişiminde pay sahibidir. Bu süt vasıtasıyla sütanne ve çocuk arasında akrabalık meydana gelir ki, bu akrabalık sebebiyle sütanne çocuğun annesi gibi hürmeti hak eder. Ve dahi sütannenin akrabaları da süt çocuğun akrabaları olmuş olur.

Kan bağına ve evliliğe dayanan akrabalık sebebiyle evlenilmesi haram olanlar, süt bağı sebebiyle de haram olurlar. Dolayısıyla sütanne, sütbaba, sütkardeş, süt teyze gibi kişilerle evlenmek haramdır.

4- Cem’ Sebebiyle Evlenilmesi Haram Olanlar

Cem’, toplamak demektir. İslam hukukunda nikah altında birden fazla eşi toplamaya denir. Aslen haram olmayıp cem’ sebebiyle haram olanlar iki kısımdır:

I. Bir erkek aynı anda dört kadından fazlasını nikâhlayamaz.[5]

II. İki kardeşi aynı anda nikâh altında toplamak caiz değildir.[6] Evlenilen kadının üzerine halası veya teyzesiyle evlenilemez.

5. Takdim

I. Hür bir kadının üzerine cariye ile evlenilemez.

6. Başkasının Hakkı Bulunması

I. Başkasıyla evli bir kadınla evlenilemez.

II. Kocasından boşanmış, iddet bekleyen kadınla evlenilemez.

7. Kölelik

I. Erkek, cariyesiyle evlenemez. Evlenmek için onu azat edip hürleştirmesi gerekir.

II. Kadın, kölesiyle (onu azat etmedikçe) evlenemez.

8. Küfür

Müslüman veya ehl-i kitap olmayan kadınlarla evlenmek caiz değildir. Kadınlar için Müslüman olmayan erkeklerle evlenmek caiz değildir. Bu sebeple müşrik, putperest, ateist, deist, Mecusi gibi kimselerle evlenmek caiz değildir.

9. Üç Talakla Boşanma

Üç talakla boşanılan kadınla tekrar evlenmek caiz değildir. Ancak kadın başkasıyla evlenip, bu kimse ile ilişkiye girip, ondan boşanırsa[7] caiz olur.[8]

[1] Nisa, 23.

[2] Nisa, 23.

[3] Nisa, 22.

[4] Nisa, 23.

[5] Nisa, 3.

[6] Nisa, 23; Tirmizî, (1129).

[7] Üç talakla boşanılan kadınla tekrar evlenmek için hulle denilen muameleyi yapmak tahrimen mekruhtur. Hulle, başka bir erkek ile ilişkiden sonra kadını boşaması için anlaşmak suretiyle yapılan evliliğe denir. Üç talakla boşanılan kadınla ancak kadın normal olarak başkasıyla evlilik yapıp ve bu kimse ile ilişkiye girdikten sonra; o evlilik normal olarak son bulursa evlenebilir. Yoksa tekrar evlenmenin yolu budur, bunu yaparsanız evlenebilirsiniz şeklinde anlamak ve bunu İslam’ın bir kusuru olarak lanse etmek yanlıştır.

[8] Mevsılî, el-İhtiyâr li Ta‘lîli’l-Muhtâr, Mektebetü’l-Halebî, III/84-88.