Tahiyyat Sebebiyle Sehiv Secdesi Gerektiren Bazı Durumlar

Bu yazıda tahiyyat sebebiyle sehiv secdesi gereken ve gerekmeyen meseleler incelenecektir. Namazın ikinci rekatında ve dördüncü rekatında oturmayı unutmak gibi hatalarda ne yapılması gerektiği beyan edilecektir. Sehiv secdesi ile alakalı detaylı bilgiyi aşağıdaki linki tıklayarak okuyabilirsiniz.

Sehiv secdesini gerektiren haller nelerdir?

Ettahiyyatü okumayı unutmak sehiv secdesini gerektirir mi?

Birinci ve ikinci oturuşlarda teşehhüdde bulunmak (tahiyyat okumak) vaciptir. Bu durumda Ettahiyyatü okumayı unutmak sebebiyle sehiv secdesi yapmak vacip olacaktır.[1]

İlk Oturuşta Teşehhüdden Sonra Salli-Barik Okumaya Devam Eden Kişiye Sehiv Secdesi Gerekir Mi?

Beş vakit namazda ikindi ve yatsı namazlarının ilk sünnetlerinin dışında içerisinde iki oturuş bulunan herhangi bir namazın ilk oturuşunda sadece ettehiyyatü okunmalıdır. Eğer bir kimse bu namazlarda ilk oturuşunda dalgınlıkla “Allahümme salli ala Muhammedin ve ala ali Muhammed” diyecek kadar salli-barik okumuşsa bu kişiye sehiv secdesi gerekir. Zira bu kişi farz olan üçüncü rekâtın kıyamını geciktirdiği için sehiv secdesi yapmalıdır. Ancak bu kısmı bitirmedikçe; sadece başlamasından veya biraz okumasından dolayı kendisine sehiv secdesi lazım gelmez.[2]

Dört Rekatlı Bir Namazın Üçüncü Rekatında Oturan Kimse Sehiv Secdesi Yapmalı Mıdır?

Dört rekatlı bir namazın üçüncü rekatında bir dalgınlık neticesinde oturan kimse farz olan kıyamı (ayağa kalkmayı) tehir etmiş (geciktirmiş) olduğu için kendisine dördüncü rekâtın sonunda sehiv secdesi yapmak vacip olacaktır.[3]

Son Oturuşta Selam Vermeyi Unutup Namaza Devam Eden Kimse Ne Yapmalıdır?

Namazların son oturuşunda namazdan çıkmak için selam vermek namazın vaciplerindendir. Bu durumda son oturuşta duaları okuduktan sonra selam vermeden ayağa kalkan kimse kalktığı rekâtı secde ile kayıtlamadığı (o rekâtın secdesini yapmadığı) müddetçe son oturuşa döner, duaları tekrarlamaksızın selam verir ve sehiv secdesi yaparak namazını tamamlar. Ancak kalktığı rekâtta secde yapan kimse bu rekâta bir rekât daha ilave eder ve namazın sonunda sehiv secdesi yapar.

Bu şekilde namaz kılan kimse, niyet ettiği farz namazını eda etmiş olur. Fazladan kıldığı iki rekât ise hanesine nafile olarak yazılır. [4]

Son Oturuşu Unutup Ayağa Kalkan Kimse Ne Yapmalıdır?

Namazların son oturuşları yapılması farz olan fiillerdendir. Kasıtlı veya kasıtsız terki durumunda namazın iadesi gerekecektir. Ancak sehven (kasıtsız) tehir edilmesi halinde ise sehiv secdesi ile bu hatanın telafisi mümkündür.

Şöyle ki; son oturuşu unutup ayağa kalkan kimse, kalktığı rekât için secde yapmadıkça son oturuşa döner ve farz olan bir fiili geciktirmesinden dolayı sehiv secdesi yapar. Ancak kalktığı rekâtı secde ile kayıtlayan (o rekâtta secde yapan) kimsenin, farz olan son oturuşu terk ettiği için kılmış olduğu farz namazı nafileye dönmüş olur. Eğer akşam namazını kılıyorsa fazladan kalkmış olup secdeye gittiği bu rekâtın sonunda namazını tamamlar. İki veya dört rekâtlı bir namaz kılıyorsa unutarak kalktığı bu rekâta bir rekât daha ilave ederek namazını tamamlar ve sahih olan görüşe göre sehiv secdesi yapmaz.

Çünkü namazın fesadını (farziyetin bozulup nafileye dönmesini) gerektiren bir hatadan dolayı sehiv secdesi yapmak gerekmez.

[1] Merğınani, el-Hidaye, Mektebetü’l-Büşra, I/249.

[2] İbrahim Halebi, Halebi Sağir, Yasin yay, s.557.

[3] İbrahim Halebi, Halebi Sağir, Şifa yay, s.451-454.

[4] Ebu Bekir el-Haddad, el-Cevheratü’n-Neyyira, I/308; Meydani, el-Lübab fi Şerhi’l-Kitab, Daru’l-Kitabi’l-Arabi, s.47